Pensioenfonds performance:
2021-q4
21 juni 2023
Op 8 juni 2023 heeft De Nederlandsche Bank (DNB) diverse kerncijfers van 186 pensioenfondsen of collectiviteitskringen gepubliceerd met betrekking tot het eerste kwartaal van 2023. Wij geven een overzicht van de ontwikkelingen.
Aantal pensioenfondsen
In het eerste kwartaal van 2023 bleef het aantal pensioenfondsen en collectiviteitskringen (exclusief fondsen in liquidatie en fondsen met minder dan 100 deelnemers) ongewijzigd op 182. Wel is de volgende wijziging opgetreden:
- Het pensioenfonds Roba verdween in verband met een overdracht per 1 januari 2023 naar een eigen kring bij Het Nederlandse Pensioenfonds.
Actuele dekkingsgraad
De gegevens die DNB ieder kwartaal publiceert bevatten informatie over de beleidsdekkingsgraden (BDG), maar niet over de actuele dekkingsgraden (ADG). Met behulp van publiek beschikbare gegevens hebben we een indicatief verloop van de actuele dekkingsgraden gemaakt.
Per type pensioenfonds worden in de grafieken de gemiddelde actuele dekkingsgraden getoond voor de kwartalen 2022K1 tot en met 2023K1. De stippellijnen zijn de ongewogen gemiddelden en de doorgetrokken lijnen de gewogen gemiddelden. De weging is op basis van het belegd vermogen, waardoor meer gewicht toegekend wordt aan de grotere pensioenfondsen.
Uit beide figuren blijkt dat BPF’en gemiddeld een lagere dekkingsgraad hebben dan de andere pensioenfondsen. Aan de gewogen dekkingsgraden (rechterfiguur) is vervolgens te zien dat sinds begin 2022 bij bijna alle soorten pensioenfondsen de grotere fondsen gemiddeld een hogere dekkingsgraad hebben dan de kleinere fondsen (de gewogen dekkingsgraad is hoger dan de ongewogen). Vanaf het vierde kwartaal 2022 is de gewogen gemiddelde dekkingsgraad bij BPF’en wel lager dan de ongewogen dekkingsgraad.
De gewogen gemiddelde actuele dekkingsgraad (gemeten over alle pensioenfondsen) steeg in het eerste kwartaal 2023 van 115,8% naar 116,4% (0,6%).
Beleidsdekkingsgraad
Op 45 fondsen na steeg bij alle fondsen de beleidsdekkingsgraad (BDG) in het eerste kwartaal van 2023. De meeste pensioenfondsen hadden aan het eind van het eerste kwartaal van 2023 een BDG tussen de 120% en 125% (28x). Relatief veel fondsen hadden ook een BDG tussen de 115% en 120% (27x). Bij 3 fondsen was de BDG lager dan 100%. Het vorige kwartaal was dit 4. Een fonds had nog een BDG lager dan 90%. De ADG van dit fonds is ook lager dan 90%.
61 fondsen hebben een dekkingsgraad van 130% en meer, waarbij enkele uitschieters boven de 150%.
In onderstaande figuur wordt de ontwikkeling van de beleidsdekkingsgraad inzichtelijk gemaakt.
De gemiddelde (ongewogen) BDG is in het eerste kwartaal van 2023 met 1,0% gestegen. De gewogen BDG steeg iets minder, namelijk met 0,6%.
Bij de bedrijfstakpensioenfondsen komt de gewogen BDG lager uit dan de ongewogen dekkingsgraad. Dit komt doordat de grotere BPF’en een lagere BDG hebben dan de kleinere BPF’en. Bij de ondernemingspensioenfondsen, de beroepspensioenfondsen en de algemene pensioenfondsen is dit juist omgekeerd.
Voor de BDG zijn dezelfde figuren te maken als voor de actuele dekkingsgraad. Hierin wordt zichtbaar dat voor alle soorten pensioenfondsen gemiddeld genomen de BDG alle vier kwartalen is gestegen. Bij 4 fondsen steeg de BDG in het vierde kwartaal met 5%-punt of meer. Voor 44 pensioenfondsen was er een daling van de beleidsdekkingsgraad.
Beleggingsrendementen
In het eerste kwartaal van 2023 liet circa 3,8% van de pensioenfondsen een negatief beleggingsrendement zien. Het ongewogen gemiddelde beleggingsrendement voor risico fonds in het eerst kwartaal van 2023 bedroeg 2,5% positief (2022K4: 0,3% positief), met een minimum van -0,4% en een maximum van 7,2%. Het gewogen gemiddelde rendement was 2,1% positief (2022K4: 0,4% negatief), wat inhoudt dat grotere pensioenfondsen gemiddeld een iets slechter (negatief) rendement behaalden dan kleinere pensioenfondsen. Onderstaande figuur toont de rendementen ten opzichte van het verschil in actuele dekkingsgraad.
Door het gewogen gerealiseerd beleggingsrendement van 2,1% positief in het eerste kwartaal van 2023, en een gedaalde rente voor de looptijden tot en met circa 25 jaar waardoor de waarde van de pensioenverplichtingen hoger werd, steeg de gewogen actuele dekkingsgraad per saldo met circa 0,6%. Daarnaast kan een recente toeslagverlening effect hebben gehad op de dekkingsgraad als deze nog niet per 31 december 2022 was verwerkt.
Feitelijke renteafdekking
In de volgende figuur is zichtbaar gemaakt in welke mate pensioenfondsen het renterisico hebben afgedekt.
Circa 64% van de fondsen heeft een renteafdekking tussen de 30% tot 70%. De (ongewogen) gemiddelde renteafdekking komt uit op circa 62% (2022K4: 61%). Gewogen komt de renteafdekking gemiddeld uit op circa 58% (2022K4: 55%), hetgeen betekent dat grotere fondsen de rente over het algemeen minder afdekken.