Grote verschillen in pensioenresultaat door gevarieerd aanbod lifecycles
21 september 2022
Bell Pension Consultants & Actuaries (Bell) heeft ook dit jaar onderzoek gedaan naar het aanbod van producten die horen bij collectief uitgevoerde individuele premieregelingen. De 14e editie van het jaarlijkse rapport “Lifecycles 2022” laat zien dat het aanbod van pensioenbeleggingen op basis van lifecycles zeer gevarieerd blijft. Als gevolg hiervan ontstaan grote verschillen in pensioenresultaat.
In 2021 tot 20% verschil in behaald netto rendement
2021 was een uitstekend beleggingsjaar. Bij de standaard productkeuze (default lifecycle) realiseerden jongere deelnemers in 2021 een nettorendement tussen +17% en +26%. Richting de pensioendatum werd een lager rendement behaald, tussen -7% en +10%.
Verschillen vooral door beleggingskeuzes en valuta-effecten
Met name beleggingen in vastgoed zorgden in 2021 voor hoge rendementen, zodat lifecycles met een grote allocatie in vastgoed bovengemiddeld presteerden. Ook beleggen in vreemde valuta had in 2021 een positief effect op het behaalde rendement, doordat de waarden van enkele vreemde valuta per saldo zijn gestegen ten opzichte van de euro.
Variabele pensioenuitkering in 5 jaar tijd tot wel 45% hoger
Gepensioneerden die hebben gekozen voor een variabele pensioenuitkering op basis van doorbeleggen, krijgen in 2022 in de meeste gevallen een hogere pensioenuitkering dan in 2021. Dit kan oplopen tot een 16% hogere uitkering, maar in een enkel geval daalde de uitkering daarentegen met bijna 1%. “Hier zijn de verschillen dus ook groot, met wisselende oorzaken”, aldus Linda van Houten, Actuarieel Specialist bij Bell en medeauteur van het rapport. “Over het beleggingsdeel is in 2021 een netto rendement behaald van +3% tot +26%. Omdat in diverse producten een deel niet belegd wordt, en omdat bij verschillende producten sprake is van spreiding van beleggingsrendementen, stijgt de totale uitkering minder hard. Bij twee producten werd de uitkering hierdoor zelfs iets verlaagd.”
Bij alle uitvoerders zijn de variabele uitkeringen in 2022 hoger dan een in 2018 ingekochte gegarandeerde uitkering. In het meest offensieve product is de uitkering in 2022 zelfs 45% hoger dan in 2018.
Johan van Soest, Senior Actuaris bij Bell en medeauteur van het rapport maakt daarbij de volgende kanttekening: “De grote verschillen tussen variabele en vaste uitkeringen zijn mede veroorzaakt door de goede aandelenrendementen tot en met 2021. Het aandelenrendement 2022 is tot nu toe negatief. Indien de uitkeringen nu aangepast zouden moeten worden, dan betekent dat ten aanzien van het beleggingsdeel in beginsel een verlaging van 10 à 20%. De gestegen marktrente zorgt echter voor een lager inkooptarief, waardoor de daling van de uitkering beperkt zou blijven tot 0 à 10%, afhankelijk van de mate van beleggingsrisico in het product. Dit zal een tegenvaller zijn voor doorbeleggers, zeker als ze gewend zijn geraakt aan de gestegen uitkeringen, maar dit is inherent aan de keuze voor een variabele in plaats van vaste gegarandeerde uitkering. Daarom is het maken van bewuste keuzes zo belangrijk.”
Vermogensbeheerkosten stabiel
De vermogensbeheerkosten zijn in 2021 stabiel gebleven. Deze variëren voor een gemiddeld pensioencontract tussen 0,28% en 0,43% van het pensioenkapitaal per jaar.
Individuele keuzebegeleiding voorkomt onbewust keuzes
De afgelopen tijd hebben we te maken met grillige beurskoersen, waardoor deelnemers mogelijk minder beleggingsrisico’s durven nemen. Tegelijkertijd worden we geconfronteerd met ongekende inflatiecijfers, waardoor je bijna “verplicht” bent om beleggingsrisico’s te accepteren om het pensioen nog enige koopkracht te geven. Johan van Soest gaat verder: “Niemand kan in een glazen bol kijken, maar toch zal een deelnemer aan een beschikbare premieregeling keuzes moeten maken”. Volgens Bell kan een pensioenuitvoerder daarbij helpen door de deelnemers te informeren en inzicht te geven in de pensioensituatie. Maar voor goede individuele keuzebegeleiding moet je een deelnemer beter kennen, en moet je oog hebben voor het risico dat hij moet, wil en kan nemen gegeven zijn totale financiële plaatje. “We zien daarom steeds vaker dat werkgevers aan werknemers financiële rust biedt door professioneel advies te faciliteren, en dat is een goede ontwikkeling”, sluit Van Soest af.
“We hebben gemerkt dat onze heldere manier van communiceren van toegevoegde waarde is voor pensioenfondsen, ondernemingen en ondernemingsraden.”